Jaarstukken 2018

7 Volksgezondheid en milieu

Wat hebben we daarvoor gedaan?

7.1   We stimuleren gezond gedrag en zorgen voor een gezonde leer- en leefomgeving. We zetten in op preventie van onder andere alcohol- en drugsgebruik.

In de eerste helft van 2018 leggen wij de raad de nota gezondheidsbeleid ter vaststelling voor. Stakeholders en inwoners zijn betroken bij het opstellen van de nota. Het thema positieve gezondheid staat centraal en we zetten in op leefstijlverbetering.

In 2018 stimuleren we verbinding tussen burgers en stakeholders  die een rol vervullen bij de verbetering van gezondheid.  We sluiten aan bij de initiatieven die al aanwezig zijn en faciliteren nieuwe initiatieven die aansluiten bij de nota gezondheidsbeleid.

Toelichting:

Het Netwerk Positieve Gezondheid zal in 2019 verder vorm krijgen, waarbij we goede voorbeelden uit omliggende gemeenten mee willen nemen. De ontwikkeling van een sociale kaart voor Meierijstad staat in de steigers. Evenals het Netwerk Positieve Gezondheid zal dit ook in 2019 verder uitgewerkt en geïmplementeerd worden. Het ondersteunen van initiatieven die bijdragen aan de doelen uit het gezondheidsbeleid, vindt doorlopend plaats.

7.2   Wateroverlast en verdroging gaan we tegen door waterberging en ontkoppeling van riolering.

In 2018 geven we invulling aan de in het in 2017 vastgesteld Verbreed gemeentelijk rioleringsplan (VGRP+)  en de daarin opgenomen maatregelen en ambities.

In 2018 gaan we verder met het samen met de waterschappen stimuleren van het afkoppelen van regenwater op particulier terrein en stellen daarvoor een afkoppelbeleid op. Verder gaan we onderzoek naar mogelijkheden voor het opstellen van een hemelwaterverordening.

Toelichting:

Via "Operatie Steenbreek" stimuleren we particulieren om schoon regenwater op te vangen of her te gebruiken. Hiervoor zijn diverse acties geweest zoals "tegel eruit, plant erin" en regentonnenacties. Ook zijn er folders uitgebracht en is de actie breed en vaak gecommuniceerd.  De hemelwaterverordening is nog in onderzoek. Samen met de gemeente Bernheze zijn de mogelijkheden onderzocht. In 2019 wordt hiervoor een voorstel gedaan en afgewogen welke variant het meest geschikt is.Het afkoppelbeleid hangt samen met de hemelwaterverordening. Daarom wordt dit beleid in 2019 verweven in de hemelwaterverordening om onnodig dubbel werk te doen.

Samen met de waterschappen en belangenorganisaties geven wij in 2018 invulling aan de projecten benoemd in het "project Ruimte voor de Aa” en "project Dommelvallei".  Dit betreft met name de 2 icoonprojecten aan de Aa, te weten “waterbuffer Erp” en “Van Aa-broeken naar centrum Veghel” en de 4 projecten “Zuidelijke bypass” , “streekpark Kienehoef”, De Neul” en ‘’t Laar” in Sint-Oedenrode. Voor alle projecten geldt dat nader overleg zal plaatsvinden met de stakeholders om te komen tot voorstellen die in de loop van 2018  aan de raad kunnen worden voorgelegd.

Toelichting:

Project Dommelvallei- 1. Zuidelijke Zoetwatervoorziening: Overleg met stakeholders heeft plaatsgevonden, en vindt nog steeds plaats en zal door het participatieproces continu doorlopen t/m realisatie.- 2. Streekpark Kienehoef: Duurzame streekgebonden ontwikkelingen in samenwerking met het groene woud, waarbij onderdelen al zijn   gerealiseerd. Enkele zaken worden opgepakt als zich kansen voordoen en subsidies beschikt worden.- De Neul: Wordt meegenomen in het project "Droge voeten Sint Oedenrode" Ontwerpproces start februari/maart 2019. - Het Laar: Onderdoorgang en laarzenpaden worden in 2019 opgepakt. Hiervoor was in eerste instantie geen personele capaciteit beschikbaar.Icoonprojecten Aa- 1. waterbuffer Erp: Er zijn  gesprekken geweest tussen gemeente/voetbalclub en waterschap Aa en Maas om tot een visie te komen.- 2. Van Aa-broeken naar centrum Veghel: ORBIS heeft een plan van aanpak opgeleverd in 2018 met hierin conclusies en aanbevelingen.

Samen met waterschappen en provincie zoeken we naar (financiële) middelen en innovatieve financieringsarrangementen om uitvoering te geven aan vastgestelde visies voor de realisatie van robuuste groenblauwe structuren.

Vanuit het thema Duurzaamheid is een initiatief ontstaan tussen een grote gemeente in Brabant, de provincie, een kenniscentrum, een onderwijsinstelling en een aantal marktpartijen die bezig zijn ontwerpeisen voor de openbare ruimte op te stellen. Enerzijds wordt er gezocht naar een methode die kan dienen als handreiking voor ontwerpers van de buitenruimte, waarmee de gevolgen van de weersomstandigheden ‘te nat, te droog en te heet’ worden beperkt. Anderzijds wordt gewerkt aan een klimaattoets die zowel bestaande situaties in de openbare ruimte als nieuwe ontwerpen toetsen in hoeverre wordt voldaan aan een klimaat adaptieve situatie. Onderdeel van het opstellen van ontwerpeisen en de klimaattoets is ook een Maatschappelijke Kosten Baten Analyse (MKBA). Omdat de gemeente Meierijstad niet aan de basis stond van dit initiatief worden de ontwikkelingen nauwgezet gevolgd, opdat, indien de resultaten worden vrijgegeven, het instrumentarium ook voor Meierijstad beschikbaar komt. Mogelijk dat Meierijstad gerealiseerde nieuwbouw nog kan inbrengen voor de validatie van de klimaattoets. Voor zover de deelnemers is bekend, is dit momenteel in Nederland het enige initiatief op dit gebied.

In watersamenwerkingsverband As50+ en Meierij wordt maandelijks overleg gevoerd over waterthema’s waaronder waterbewustzijn. Jaarlijks worden communicatiemomenten gepland om het waterbewustzijn te verhogen. Dit jaar is besloten om deel te nemen aan het project “Operatie Steenbreek” waardoor actieve communicatie plaatsvind en getracht wordt bewoners enthousiast te maken voor het ontharden van de tuin (tegels eruit) en het vergroenen van hun leefomgeving. Begin 2018 wordt een communicatieplan opgezet om onze burgers en bedrijven te betrekken bij de diverse projecten in het plan. Ook burgerparticipatie wordt hierin meegenomen. Er worden flyers ontwikkeld om de verantwoordelijkheden m.b.t. (grond)water met onze burgers te communiceren.

7.3   We formuleren een ambitieuze doelstelling op het gebied van circulaire economie: hergebruik van grondstof en afvalscheiding. We stimuleren en belonen afvalscheiding.

Het jaar 2018 wordt gebruikt voor de implementatie van het nieuwe afvalbeleid vanaf 1 januari 2019.Harmonisatie van het beleid op het gebied van kringloopactiviteiten, milieustraat, bedrijfsafval en papierinzameling leggen we in 2018 aan de Raad voor.

Toelichting:

De harmonisatie van het Afvalbeleid is gerealiseerd; de Afvalstoffenverordening, het Uitvoeringsbesluit en de Belastingverordening 2019 zijn door de Raad vastgesteld en per 1 januari 2019 geldend.Voor de papierinzameling zijn de vergoedingen voor de papierverenigingen vanaf 1 januari 2019 geharmoniseerd. Voor de harmonisatie van de papierinzameling is een succesvol traject doorlopen met alle papierverenigingen. Het huidige inzamelcontract met de papierinzamelaar (en verwerker) loopt tot september 2019. De aanbesteding voor het nieuwe inzamelcontract wordt in het volgproces ook samen met de papierverenigingen doorlopen. Een transitietraject voor de milieustraat-kringloop-sociaal domein is opgestart. Voorbereidingen met de kringloopbedrijven en WSD/IBN zijn getroffen. In 2019 vindt verdere uitwerking plaats.

Ter voorkoming van zwerfafval, door verkeerd aanbieden van plastic in zakken, zal er extra ingezet worden op communicatie richting de burger. Tevens zijn er extra middelen opgenomen voor handhaving en het opruimen van verkeerd aangeboden plastic zakken

7.4   We gaan beter en scherper meten, monitoren en handhaven op de provinciale en landelijke milieunormen.

We stellen nieuw beleid op voor geur, geluid, bodem, luchtkwaliteit en externe veiligheid, e.e.a. in samenwerking met ODBN. Het aspect ‘geur’ wordt meegenomen in het project ‘Vitaal Buitengebied’ zoals opgenomen in programma 8. Daarnaast zijn alle controles, uitgevoerd door ODBN en gemeente gericht op het voorkomen van risico's. Norm overschrijding zal daarin uiteraard worden meegenomen. In het VTH-beleidsplan van de gemeente en in het Regionaal Operationeel Kader van de ODBN is een en ander vastgelegd. Ook de wijze van meten en monitoren maakt daar een onderdeel van

7.5   We gaan inhoudelijk aan de slag met duurzaamheid, in verschillende rollen. We stellen in 2018 met de samenleving een duurzaamheidsvisie op.

Wij stellen, op basis van de uitkomsten van de nulmeting en met raadpleging van externe stakeholders een breed duurzaamheidsbeleid op, inclusief energieneutraliteit in 2050.

Wij gaan op zoek naar concrete kansen en daar waar deze zich voordoen  duurzaamheidsprojecten uitvoeren en deelnemen aan projecten van derden, vooruitlopend op het vaststellen van beleid.

Wij hanteren bij inkoop en aanbesteding duurzaamheid als belangrijk gunningscriterium, uitwerking vindt plaats in het gemeentelijk inkoop- en aanbestedingsbeleid (zie programma 0, hier wordt dit niet specifiek genoemd).

We geven als gemeente het goede voorbeeld door in onze bedrijfsvoering duurzaamheid als belangrijk afwegingskader te nemen. (zie programma 0, wordt hier niet specifiek benoemd). We zetten in op duurzame mobiliteit (o.a. elektrisch rijden).

7.6   In 2050 is Meierijstad een energie neutrale gemeente. Uiterlijk 2018 ligt er een plan “Meierijstad energieneutraal”.

In 2018 stellen we een brede duurzaamheidsvisie op. Het plan om energieneutraal te zijn in 2050 is daar onderdeel van.

Wij maken een afweging waar energieopwekking (wind, zon, mestvergisting) in het landelijk gebied mogelijk en verantwoord is. Daarbij wordt nadrukkelijk gekeken naar mogelijkheden op (voormalige) agrarische bedrijfsgebouwen en bij bedrijventerreinen, maar ook naar effecten op natuur en landschap en verantwoorde inzet van agrarische productiegrond. Dit wordt één van de deelprojecten binnen het project ‘vitaal buitengebied’ dat in het vierde kwartaal 2017 start. Zie programma 8.

Wij stimuleren realisering van energie-neutrale nieuwbouw en renovatie en maken daar waar mogelijk afspraken over met partners, waaronder de woningcorporaties. Wij stimuleren en faciliteren woningisolatieprojecten en stimuleren energieopwekking op daken met zonnepanelen. Wij zetten de eerste stappen om tenminste de landelijke doelstelling te halen om in 2050 alle woningen (ook de bestaande) los van aardgas te hebben. De subsidieregeling voor verduurzaming bestaande particuliere woningen die de gemeenteraad in oktober 2016 heeft vastgesteld, zullen wij zo optimaal mogelijk promoten.

We zetten in op duurzame mobiliteit bijvoorbeeld via de aanleg van een snelfietsroute Veghel-Uden en door deelname aan de Brabantse aanpak Slim Laden. Duurzame mobiliteit wordt verder uitgewerkt en meegenomen in de mobiliteitsvisie Meierijstad die in 2018-2019 wordt opgesteld.